Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Quang Nam phát biểu tại hội thảo.

Qua hơn 1 năm triển khai, các cơ quan quản lý đã và đang áp dụng quy chế vào thực tiễn quản lý nhà nước về cảnh quan không gian và kiến trúc, cấp phép xây dựng và kiểm soát đầu tư xây dựng. Tại nhiều quận, huyện, quy chế được sử dụng làm căn cứ pháp lý thay thế cho các quy định cũ đã lỗi thời, nhất là trong các khu vực chưa có hoặc không còn phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng trước đây. Tuy nhiên, từ thời điểm quy chế được ban hành đến nay đã có những quy định pháp luật được ban hành mới, điều chỉnh như Luật Nhà ở, Luật Đất đai, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, các nghị định quy định chi tiết các luật trên...

Đặc biệt, bối cảnh thực hiện sáp nhập bộ máy hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, sự thay đổi về địa giới các đơn vị hành chính trong khu vực lập quy chế cũng tác động đến các nội dung, thẩm quyền. Điều này đặt ra yêu cầu cần rà soát, điều chỉnh để phù hợp, bảo đảm sự liên tục, thống nhất trong quản lý kiến trúc, xây dựng trên địa bàn. Tại hội thảo, các chuyên gia, đại diện các cơ quan quản lý cùng nhau trao đổi, thảo luận, đóng góp những ý kiến chuyên môn sâu sắc, đa chiều nhằm hoàn thiện đầy đủ quy chế quản lý kiến trúc - một văn bản pháp lý quan trọng. Quy chế là hành lang pháp lý vững chắc cho công tác quản lý kiến trúc, cảnh quan đô thị và nông thôn, bảo tồn các giá trị lịch sử, văn hóa, đồng thời phát triển cảnh quan, kiến trúc hiện đại, bền vững và có bản sắc trên địa bàn thành phố. Lãnh đạo thành phố tiếp thu ý kiến của các đại biểu tham dự hội thảo, đồng thời giao Sở Xây dựng tổng hợp ý kiến để tham mưu UBND thành phố phù hợp.

Theo TS.KTS. Tô Văn Hùng, Phó Bí thư Đảng ủy UBND thành phố, đây là cơ hội để xây dựng quy chế quản lý kiến trúc thành phố một cách đầy đủ, đặc biệt là gắn với Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30-4-2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Theo đó, xây dựng quy chế cần chú ý các đặc điểm: trên thực tiễn của Việt Nam, khuyến khích đổi mới sáng tạo; hướng tới phát triển bền vững, kiến trúc xanh và tiết kiệm năng lượng; dễ hiểu, dễ áp dụng, mang tính đồng nhất giữa các địa phương.

Theo PGS.TS.KTS. Nguyễn Anh Tuấn, Khoa Kiến trúc Trường Đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng), thành viên Hội đồng tư vấn kiến trúc thành phố, quy chế cần bổ sung về quản lý các đầu mối giao thông, ví dụ như các trạm BOT, đường sắt cao tốc...Bên cạnh đó, bổ sung quy chế cảnh quan ven sông, ngoài cảnh quan sông Hàn, ven biển thì cần quy định cảnh quan ven sông khác như sông Cổ Cò, sông Đô Tỏa. Thành phố cũng cần bổ sung quy định bảo vệ, khoanh vùng di sản, di tích theo Luật Di sản (năm 2013), ngoài ra là bổ sung quy định quản lý với các công trình kiến trúc có giá trị.

Mai Quế