Hội nghị tổng kết công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và triển khai nhiệm vụ năm 2025 của các đơn vị quản lý, vận hành công trình thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia. Ảnh: HOÀNG HIỆP
Theo báo cáo, trong năm 2024, các đơn vị quản lý, vận hành công trình thủy điện đã phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Nam cùng các chủ công trình khai thác, sử dụng nước trên cùng lưu vực sông Vu Gia thực hiện nhanh chóng, kịp thời công tác ứng phó với thiên tai và vận hành hồ chứa.
Các đơn vị đã tuân thủ quy trình vận hành liên hồ, đơn hồ bảo đảm an toàn cho công trình và vùng hạ du, trong đó, các thủy điện A Vương, Đak Mi 4, Sông Bung 2 và Sông Bung 4 vận hành cắt, giảm lũ cho hạ du sông Vu Gia với tổng trữ lượng 319 triệu m3 nước. Từ đầu năm 2025 đến nay, các đơn vị đã rà soát, đánh giá, rút kinh nghiệm kết quả thực hiện công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn năm 2024 và xây dựng, ban hành kế hoạch thực hiện trong năm 2025. Đồng thời, chủ động phối hợp các đơn vị quản lý, vận hành công trình khai thác nước ở hạ du kịp thời ứng phó tình trạng xâm nhập mặn, mực nước sông hạ thấp... để bảo đảm cấp nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp.
Cùng với đó, rà soát, hiệu chỉnh các quy chế phối hợp giữa các đơn vị quản lý, vận hành công trình thủy điện, công trình khai thác nước ở hạ du, các địa phương trong công tác ứng phó thiên tai; phương án ứng phó khẩn cấp... Theo nhận định của Đài Khí tượng thủy văn Trung Trung Bộ, năm nay, có khả năng mùa mưa đến sớm, từ tháng 9-2025 có khả năng xảy ra mưa lớn. Xu hướng mùa mưa bão năm 2025 có khả năng giống năm 2017.
Từ nay đến trước mùa mưa bão năm 2025, các đơn vị tiếp tục triển khai tổng kiểm tra công trình; rà soát, đánh giá, báo cáo kết quả đánh giá an toàn đập, hồ thủy điện trước mùa lũ; truyền thông phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai cho vùng hạ du... và chủ động triển khai ứng phó các loại hình thiên tai xảy ra. Các đơn vị quản lý, vận hành công trình thủy điện đề nghị địa phương cải tạo, nâng cấp tuyến quốc lộ 14D đã bị xuống cấp nhằm bảo đảm công tác ứng phó thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và vận hành an toàn các công trình thủy điện; xây dựng một hệ thống hoặc website tổng hợp tất cả các dữ liệu quan trắc, dự báo để thuận tiện trong công tác ứng phó thiên tai...
Bên cạnh đó, điều chỉnh quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn; sớm xây dựng bản đồ ngập lụt vùng hạ du sông Vu Gia để các đơn vị quản lý, vận hành công trình thủy điện có cơ sở xây dựng phương án ứng phó tình huống khẩn cấp...Công ty CP Thủy điện Đak Mi đề nghị địa phương xem xét vận hành hồ thủy điện Đak Mi 4 dưới mực nước chết trong điều kiện tổ máy vận hành an toàn, ổn định để bảo đảm cấp nước cho hạ du khi có tình huống cực đoan về khí hậu và nguồn nước; đề xuất các cơ quan có thẩm quyền sớm xây dựng các công trình ngăn mặn và đập Quảng Huế để tiết kiệm tối đa nguồn nước và sử dụng nước hiệu quả.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Nam Trương Xuân Tý cho rằng, công tác triển khai ứng phó thiên tai và vận hành hồ chứa đã đi vào nền nếp, hiệu quả hơn trong mùa lũ lẫn mùa cạn, nhưng đề nghị các đơn vị cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ, thông suốt với địa phương để giảm thiểu thấp nhất các thiệt hại do các loại hình thiên tai gây ra. Trong bối cảnh thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, các đơn vị quản lý, vận hành công trình thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia cần tuân thủ, thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật, quy trình vận hành liên hồ.
Từ nay đến ngày 15-8-2025, các đơn vị kiểm tra an toàn hồ, đập; rà soát, xây dựng các phương án bảo đảm an toàn đập và hạ du, phương án phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, quy chế phối hợp phòng chống thiên tai và vận hành hồ chứa... có cập nhật việc sắp xếp đơn vị hành chính để sẵn sàng thực hiện theo phương án ngay từ đầu mùa mưa bão. Các đơn vị phối hợp địa phương hướng đến việc vận hành hồ chứa theo thời gian thực và linh hoạt; trước mắt, thống kê lại các trận lũ từng xảy ra trong quá khứ lẫn cách điều tiết để tổng hợp, lưu trữ nhằm theo dõi, tham khảo kinh nghiệm trong việc điều hành ứng phó mưa lũ và vận hành hồ chứa...Ông Trương Xuân Tý cũng thông tin, địa phương đã đề nghị các bộ, ngành về việc đầu tư công trình ngăn mặn trên sông Thu Bồn theo hướng bảo đảm hiệu quả sử dụng nước và thoát lũ.
Hoàng Hiệp